Betekenisvol rapporteren over biodiversiteit

blog

Betekenisvol rapporteren over biodiversiteit binnen de CSRD: een reis van inzicht en actie

De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) stelt organisaties voor nieuwe uitdagingen als het gaat om duurzaamheidsrapportage. Een van de meest complexe thema's binnen deze richtlijn is biodiversiteit. Het is een veelzijdig onderwerp: van ecosystemen plant- en diersoorten tot de impact van menselijke activiteit op de natuur. Het belang van betekenisvolle rapportage over biodiversiteit groeit, omdat steeds duidelijker wordt hoe afhankelijk bedrijven zijn van de natuur. 

De complexiteit van biodiversiteit en drukfactoren
Biodiversiteit is meer dan het beschermen van bedreigde diersoorten; het omvat alles wat leeft en de interacties tussen soorten en hun ecosystemen. Bedrijven moeten zich realiseren dat hun activiteiten invloed kunnen hebben op de biodiversiteit, niet alleen in hun directe omgeving, maar door de gehele waardeketen. Het in kaart brengen van deze impact vereist een breed perspectief op de drukfactoren op de natuur, zoals landgebruik, waterverbruik, uitstoot van vervuilende stoffen en veranderingen in ecosystemen.

Zo kan een kledingbedrijf bijvoorbeeld niet alleen de impact op biodiversiteit in eigen land evalueren, maar moet het ook kijken naar de effecten van grondstofwinning van katoen, het gebruik van chemicaliën in de productie en het waterverbruik in gebieden die kwetsbaar zijn voor droogte. Het gaat erom te begrijpen hoe elk onderdeel van de bedrijfsvoering, direct of indirect, druk uitoefent op ecosystemen en soorten wereldwijd.

De Dubbele Materialiteitsanalyse: een waardevol proces
Een belangrijk hulpmiddel bij het vaststellen van de relevantie van biodiversiteit voor een organisatie is de Dubbele Materialiteitsanalyse (DMA). Hierbij wordt gekeken naar twee dimensies: enerzijds hoe biodiversiteit invloed heeft op de organisatie (financiële materialiteit), en anderzijds hoe de organisatie impact heeft op biodiversiteit (impactmaterialiteit).

De toegevoegde waarde van de DMA ligt vooral in het proces en het gesprek dat bedrijven voeren om de materialiteit van biodiversiteit vast te stellen. Dit vraagt om diepgaande interne en externe dialoog, waarbij bedrijven bepalen welke aspecten van biodiversiteit het meest materieel zijn voor hun sector en operaties. Dit gesprek leidt niet alleen tot meer inzicht in de ecologische impact van het bedrijf, maar versterkt ook de betrokkenheid van stakeholders en creëert een basis voor gezamenlijke actie.

De kans voor koplopers: biodiversiteit meten en rapporteren
Een uitdaging die bedrijven tegenkomen bij het rapporteren over biodiversiteit is het gebrek aan een uniforme meetstandaard. Terwijl de rapportage over broeikasgasemissies duidelijke en wereldwijd erkende methoden kent, is er voor biodiversiteit nog geen standaard aanpak. Dit biedt echter juist kansen voor koplopers in de markt.

Bedrijven die voorop lopen, hebben de mogelijkheid om pionierswerk te verrichten door methoden te ontwikkelen die aansluiten bij hun specifieke sector en waardeketen. Dit kan inhouden dat ze nieuwe indicatoren creëren of dat ze bestaande kaders, zoals het Global Biodiversity Framework van de VN, aanpassen aan hun eigen praktijk. Door proactief te zijn en zelf de toon te zetten, kunnen bedrijven niet alleen een leidende rol spelen in het duurzaamheidsdomein, maar ook de manier waarop biodiversiteit wordt gemeten en gerapporteerd beïnvloeden.

Een reis van continue verbetering
Belangrijk om te beseffen is dat het rapporteren over biodiversiteit een reis is, en dat niet alles vanaf het begin perfect hoeft te zijn. Biodiversiteit is een dynamisch en complex thema dat voortdurend evolueert. Het belangrijkste is dat bedrijven beginnen met het aanpakken van het onderwerp, zelfs als de eerste stappen nog imperfect zijn.

Door te starten met rapportage en vervolgens stapsgewijs verbeteringen door te voeren in beleid, actieplannen en meetmethoden, kunnen bedrijven geleidelijk aan hun impact op biodiversiteit verminderen en een positieve bijdrage leveren aan het behoud van ecosystemen. Deze aanpak zorgt ervoor dat bedrijven niet alleen voldoen aan de eisen van de CSRD, maar dat ze ook daadwerkelijk een verschil maken in het behoud van de natuur.

Biodiversiteit als bedrijfsvoordeel
Naast het voldoen aan regelgeving en ethische overwegingen, kan een focus op biodiversiteit ook bedrijfsmatige voordelen opleveren. Biodiversiteit speelt bijvoorbeeld een cruciale rol in de robuustheid van de toevoerketen. Denk aan bedrijven die afhankelijk zijn van natuurlijke hulpbronnen zoals landbouw, visserij  of hout: een gezond ecosysteem garandeert de beschikbaarheid van deze grondstoffen op de lange termijn.

Bedrijven die zich bewust richten op het beschermen en bevorderen van biodiversiteit, verminderen daardoor risico's in de waardeketen en versterken tegelijkertijd hun reputatie . Dit leidt niet alleen tot kostenbesparingen op de lange termijn, maar ook nieuwe marktkansen en samenwerkingsverbanden.

Conclusie
Betekenisvol rapporteren over biodiversiteit vraagt van bedrijven om diepgaand na te denken over hun impact op de natuur. Met de Dubbele Materialiteitsanalyse, het ontwikkelen van eigen meetmethoden en biodiversiteit te zien als een reis van continue verbetering, kunnen bedrijven een leidende rol spelen in het behoud van ecosystemen. Dit vergroot ook de veerkracht van hun eigen bedrijfsvoering.