5 kernstrategieën voor klimaatcommunicatie

Blog

Hoe meer feiten, hoe groter de weerstand - 5 kernstrategieën voor klimaatcommunicatie – Per Espen Stoknes

De laatste weken is er geen dag voorbij gegaan zonder nieuwsberichten over klimaatverandering. De krantenkoppen zetten vaak aan tot doemdenken, met titels als: “Het  schokkende cijfer achter de Lake Mead droogtecrisis”; “De pandemie was de enige kans die we hadden”; “De ijskappen brokkelen sneller af dan gedacht”; “Belangrijke limiet voor de temperatuur van het klimaat krijgt een nieuwe uitdaging voorgeschoteld”. Deze koppen deden me denken aan een boek van Per Espen Stoknes dat ik recent las, genaamd “What we think about – When we try no to think about Global Warming”. De laatste jaren zijn er veel meer feiten en wetenschappelijke rapporten over klimaatverandering beschikbaar, maar de weerstand tegen actie nemen groeit op de een of andere manier ook mee. We voelen natuurlijk ook wel dat er momentum is en dat mensen steeds bewuster zijn van het probleem en van de urgentie waarmee klimaatmaatregelen genomen moeten worden, maar de grote doorbraak van klimaatmaatregelen om het Parijs-akkoord te halen, blijft nog achter.

In zijn boek identificeert Per Espen vijf hoofdzakelijke psychologische drempels voor klimaatactie, namelijk:

Afstand: Het klimaatprobleem blijft een ver-van-mijn-bedshow voor de meesten van ons. Wij kunnen de klimaatverandering niet zien. 

Doemdenken: Als klimaatverandering wordt voorgesteld als een ramp die alleen kan worden opgelost met verlies, kosten, en opofferingen, willen mensen het onderwerp vermijden. 

Dissonantie: Als wat we weten (bv. dat fossiele brandstoffen bijdragen aan de opwarming van de aarde), botst met wat we doen (autorijden, vliegen, rundvlees eten, of verwarmen met fossiele brandstoffen), dan creëert dat dissonantie. 

Ontkenning: Ontkenning is gebaseerd op zelfverdediging, niet op onwetendheid, intelligentie, of gebrek aan informatie.

Identiteit: Nieuws wordt gefilterd door onze professionele en culturele identiteit. We zoeken naar informatie die onze bestaande waarden en meningen bevestigt, en filteren weg wat daar tegenin gaat. 

Naaste de hoofdzakelijke psychologische drempels biedt Per Espen ook strategieën aan om de opwarming van de aarde bespreekbaar te maken op een manier die leidt tot positieve oplossingen, betekenisvolle actie, en een draagvlak voor beleiden. Espen stelt voor om nieuwe klimaatstrategieën te baseren op de volgende drie principes:

• Keer de drempels om. Om over de drempels te raken, moet succesvolle communicatie over het klimaat:
  • Aantonen dat het probleem dichtbij, menselijk, persoonlijk, en urgent is
  • Ondersteunend naar buiten gebracht worden, zodat het geen averechts effect heeft door negatieve gevoelens te creëeren.
  • Dissonantie beperken door kansen te bieden om consequente en zichtbare actie te ondernemen
  • Voorkomen dat de emotionele behoefte aan ontkenning wordt geactiveerd door angst, schuld, zelfbescherming
  • Culturele en politieke polarisatie van het onderwerp verminderen
• Houd het bij positieve strategieën. Wat we doen moet inspireren, engageren, en een gemeenschapsgevoel stimuleren.
• Zich gedragen als sociale burgers, niet als individuen. Onze grootste kracht uit zich als we ons gedragen als sociale burgers – maatschappelijke verandering eisen – niet als we apart handelen als individuen.  

Dus als u uw publiek echt wilt bereiken, en impactvolle communicatie wilt inzetten die aanzet tot klimaatactie, dan zijn hier 5 belangrijke strategieën voor communicatie over klimaatverandering:

1. Sociaal: Maak gebruik van de kracht van sociale netwerken
2. Ondersteunend: Gebruik een verhaallijn die de boodschap ondersteunt met positieve emoties
3. Simpel: Maak klimaatvriendelijk gedrag gemakkelijk en handig
4. Gebaseerd op een verhaal: Gebruik de kracht van het verhaal om boodschappen en een gemeenschapsgevoel te creëeren
5. Signalen: Gebruik indicatoren voor feedback over de maatschappelijke respons

Het bovenstaande kan een hulp zijn voor veel bedrijven, overheden, en journalisten, wanneer zij hun strategieën uitvoeren, erover gaan communiceren, of wanneer ze nieuwe artikels publiceren. Misschien zien we in de toekomst meer krantenkoppen als: “Onze groene steden verbeteren de mentale en lichamelijke gezondheid”, of “Groene energie creëert meer nieuwe banen dan de fossiele brandstofindustrie”, ... of horen we bedrijven communiceren over hun nieuwe duurzame bedrijfsmodellen, nieuwe maatschappelijke modellen, nieuwe productie- en landbouwmethoden, of nieuwe oplossingen voor de gezondheidszorg.

Het is een echte 'must read' mocht u het nog niet gelezen hebben. Ik ben er zeker van dat u ervan zal genieten en dat het u zal inspireren om de vele lessen van Per Espen in de praktijk toe te passen. Wil je bovenstaande verder bespreken neem dan contact met ons op: Ulrike de Jong  +06-51072464